Tản văn:
Mùa thu trên núi
Nguyễn Lê Hằng


Đó là nền trời màu xanh biếc, nắng vàng ươm và lá rụng khô cong dưới mặt đường, cây đã dường như vứt lá, gió ném những quả bàng chín vàng nằm lăn lóc trên hè phố, nắng hong lá, tôi chỉ chạm nhẹ gót giầy đã vỡ tan.
Tôi nhặt những lá vàng trước cửa sâu lại một chuỗi tuổi thơ, nhớ lại hôm qua khi cô em gái hồn nhiên ôm những quả bưởi chín gọt ra, bưởi thì chưa ăn ngay mà ngồi nhặt hạt xâu thành chuỗi đợi ngày mới, nắng vàng như hôm nay mang ra hong khô rồi đốt. Vị bưởi thơm ngọt ngào từ mùi hoa đến mùi vỏ, khiến khi nhớ đến Bưởi lại nghĩ tới vẻ đẹp của mùa xuân và hương vị ngọt ngào của mùa thu. Còn tôi đang đếm những chiếc lá thu ngẩn ngơ nhìn lớp lá già ra đi mà chẳng hề tiếc nuối, sự ra đi thản nhiên và khi đã đi xa rồi vẫn chạm vào phố tiếng nhạc khô khốc nghe rất nhiều cung bậc.
Cầm múi Bưởi Tôi bóc từng múi nỗi nhớ để nhấm nháp hương vị đã được dầm mưa dãi nắng, đã đi qua ba mùa xuân, hạ và thu. Cái mùi thơm dịu dàng ấy quấn và riết lấy cổ họng cả vị giác, giác quan của tôi như đón nhận một mùa thu từ hương bưởi.
Tôi thích nhất cảm giác khi chạm chân vào tháng tám và đi từ đầu tháng đến cuối tháng là sự ngỡ ngàng khi đón nắng, khi nhấm nháp quả hồng ngọt, quả Na chín và ngọt ngào hơn là vị Cốm dẻo vùng cao. Cốm ở miền xuôi thường được gói bằng lá Sen, còn trên vùng cao được gói bằng lá Chuối rừng, dọc đường theo các cua núi là những thảm vàng ngút ngát mê ly. Cư mỗi độ thu về là tôi sinh bệnh, sinh ra các tật muốn đi về vũng cao Bát Xát, Sa Pa, Bắc Hà…
Ai lên vùng cao mùa thu thì sẽ mắc bệnh thèm đi như tôi thôi, thèm được ngửi hương thơm của rừng, của mùi lúa chín, của hương cốm phảng phất vào trong gió. Để có được những hạt cốm dẻo thơm đó thì từ hai giờ sáng nhiều hà trên núi nổi lửa bắt đầu quy trình làm cốm và sáng hôm sau trong cái túi nhỏ, cái gùi xinh sắn lại đựng những gói cốm dẻo thơm hương vị đất trời.
Chỉ cần đi đến vùng cao vào mùa thu sẽ thấy vẻ đẹp của núi rừng và được ngắm, chiêm ngưỡng sự độc đáo của các bàn tay nghệ nhân tạo nên mùa thu vô cùng đặc biệt. Trước vẻ đẹp không cưỡng được ấy làm cho bao trái tim xao xuyến, cả một mùa thu vàng trùm ôm lấy núi theo những thửa ruộng bậc thang uốn lượn và những tiếng chim hót ngọt ngào, tiếng suối chảy vẳng từ xa, tiếng rừng thì thào níu kéo, cứ dùng dằng nửa ở nửa đi dọc đường núi ấy để ngắm nhìn và đón nhận mùa thu.
Mùa thu cóvẻ đẹp của cô gái vàng nóng bỏng, dịu dàng và lôi cuốn vẻ đẹp được phơi trên núi, trùm lên rừng cây, những thếp bậc thang vàng óng, vòng tròn lúa chín ôm núi… cứ ngập tràn hòa quyện mê say, ai lỡ nhìn thì say tình như bị bỏ bùa mê, bị núi thu hút hồn và rồi khi trở về cứ mong mùa thu ao ước lên vùng cao khi tiết trời chuyển lạnh.
Giờ này lúa đã trĩu bông, núi đã trĩu vàng, nhà nhà lửa đỏ với những mẻ cốm thơm, bạn hãy đi chợ nhé để thưởng thức những hạt cốm thơm từ tay của người dân trên núi, của năm tháng ấp ôm nắng mưa và gió và sự vất vả nhọc nhằn của người vùng cao. Hạt lúa đã phơi vàng trong nắng, trong tiếng lá rơi xào xạc khắp không gian, bàn chân tôi trên lối cũ trùng chình không bước nổi, ôi mùa thu sao lại thu hút và hấp dẫn để tôi như nợ như mơ.